Để chẩn đoán chính xác, người bệnh cần được nội soi đại tràng. Khi bị viêm loét đại tràng, niêm mạc đại tràng sẽ có tổn thương viêm/ loét, còn ở hội chứng ruột kích thích thì không.
Nếu chưa có điều kiện nội soi, có thể phán đoán sơ bộ dựa trên 1 số đặc điểm:
- Viêm loét đại tràng: thường đi lỏng, phân có nhầy máu, hoặc có nước lờ lờ như nước rửa thịt. Đôi khi kèm một số biểu hiện khác như sốt, mệt mỏi, đau khớp, thiếu máu, viêm xơ đường mật…
- Hôi chứng ruột kích thích có thể bị tái phát/nặng lên khi người bệnh căng thẳng, lo lắng, ít khi đau về ban đêm. Một số người đi phân lỏng, nhưng cũng có trường hợp đi táo, hoặc táo lỏng xen kẽ. Đi ngoài không kèm máu.